4.7.2017

Aðgerðir til að efla samkeppni á viðskiptabankamarkaði - sátt við Íslandsbanka

Íslandsbanki gerir sátt við Samkeppniseftirlitið um aðgerðir sem stuðla að virkari samkeppni til hagsbóta fyrir heimili og lítil fyrirtæki

Með ákvörðun Samkeppniseftirlitsins nr. 25/2017, sem birt er í dag, er gerð grein fyrir sátt sem eftirlitið hefur gert við Íslandsbanka um aðgerðir til þess að efla samkeppni í almennri viðskiptabankaþjónustu. Áður hafði Samkeppniseftirlitið lokið hliðstæðum sáttum við Landsbankann og Arion banka. Líkt og í sáttunum við þá miða þær aðgerðir sem kveðið er á um í sáttinni við Íslandsbanka einkum að því að: 

  1. Draga úr kostnaði sem viðskiptavinir verða fyrir þegar skipt er um viðskiptabanka.

  2. Stuðla að virkara samkeppnisaðhaldi af hálfu einstaklinga og lítilla fyrirtækja með þeim sem veita viðskiptabankaþjónustu á Íslandi.

  3. Vinna gegn aðstæðum sem rennt gætu stoðum undir þögla samhæfingu á markaði/mörkuðum fyrir viðskiptabankaþjónustu. 

Aðgerðirnar sem Íslandsbanki tekst á hendur með sáttinni eru í öllum meginatriðum hliðstæðar þeim aðgerðum sem kveðið er á um í sáttum Samkeppniseftirlitsins við Landsbankann og Arion banka


Páll Gunnar Pálsson, forstjóri Samkeppniseftirlitsins:

„Sáttin við íslandsbanka markar ákveðin þáttaskil því með henni hefur náðst sátt við alla stóru viðskiptabankana þrjá um aðgerðir sem eru til þess fallnar að örva samkeppni í almennri viðskiptabankaþjónustu.

Þess ber að geta að sáttirnar eiga ekki aðeins að koma einstaklingum til góða í viðskiptum við bankana heldur einnig stórum hluta fyrirtækja því með sáttunum er innleitt bann við því að bankar leggi uppgreiðslugjöld á umframgreiðslur (þ.m.t. uppgreiðslur) minni fyrirtækja inn á lán sín sem bera breytilega vexti. Einnig eru m.a. innleiddar kvaðir um að bankarnir vinni að því að auðvelda minni fyrirtækjum að færa bankaviðskipti sín milli banka ef þau svo kjósa.“

Nánar um sáttina: 

Með sáttinni skuldbindur Íslandsbanki sig nánar tiltekið til að fylgja eftirfarandi skilyrðum í starfsemi sinni: 

  • Uppgreiðslugjöld verða ekki lögð á umframgreiðslur skuldara inn á nein ný og útistandandi lán einstaklinga og lítilla fyrirtækja sem bera breytilega vexti, óháð því undir hvaða lögum viðkomandi lán voru upphaflega veitt. 

  • Hámörk eru innleidd á þóknanir við flutning bundins séreignalífeyrissparnaðar frá bankanum til annarra aðila sem bjóða upp á stýringu séreignalífeyrissparnaðar. Er þetta einkum til þess fallið að draga úr bindandi áhrifum slíkra gjalda á hreyfanleika viðskiptavina og stuðla þannig að virkara samkeppnisaðhaldi á þessu sviði. 

  • Yfirtaka á íbúðaláni í fasteignaviðskiptum verður ekki háð því að kaupandinn færi bankaviðskipti sín til bankans. Með bankaviðskiptum er hér átt við launareikning og e.a. samtímis önnur viðskipti.

  • Viðskiptavinum verður auðveldað að færa bankaviðskipti sín milli banka. Val, þróun og innleiðing kerfa og tæknilegra úrlausna mun miða að þessu og þjónustukannanir nýttar til að bera kennsl á áherslur viðskiptavina í tengslum við þetta og mun bankinn bregðast við þeim. 

  • Viðskiptavinir verða upplýstir sérstaklega um verulegar breytingar á vöxtum og verðskrá áður en þær eiga sér stað, til að gefa viðskiptavinum svigrúm til þess að færa viðskipti sín ef þeir svo kjósa. 

  • Bankinn mun búa svo um hnútana að allar upplýsingar um almennar þóknanir, kjör og skilmála, sem eru opinberlega birtar á vefsíðu bankans, verði aðgengilegar gegnum opið API viðmót (upplýsingatæknigátt fyrir sérsniðnar forritunarlausnir)  sem þriðju aðilar (einstaklingar, fyrirtæki eða félagasamtök) gætu sótt og nýtt til að setja upp samanburðarvefsíðu sem virkjað gæti skilvirkara neytendaaðhald. Getur þetta jafnframt falið í sér ákveðin viðskiptatækifæri fyrir fyrirtæki sem áhuga hafa á að hasla sér völl á sviði fjármálatækni (e. FinTech) hérlendis. 

  • Skilmálar um vaxtaendurskoðun í eldri íbúðalánasamningum bankans verða ekki nýttir til að hækka vexti vegna þess að viðskiptavinur hefur flutt bankaviðskipti sín annað.

 Sáttirnar við Íslandsbanka, Arion banka og Landsbankann fela jafnframt í sér innlegg í stefnumörkun sem stjórnvöld og bankarnir standa nú frammi fyrir á fjármálamarkaði í tengslum við breytingar á eignarhaldi bankanna og öra þróun í fjármálaþjónustu á alþjóðavettvangi.